ทันตกรรมประดิษฐ์

(Prosthodontics)

ศาสตร์ทางทันตกรรมที่มีจุดประสงค์เพื่อบูรณะฟันที่สูญเสียไป โดยการสร้างวัสดุคล้ายฟันเพื่อขึ้นมาทดแทนเพื่อการใช้งานบดเคี้ยวหรือความสวยงาม ซึ่งจะประกอบไปด้วย ฟันครอบ ฟันปลอม และสะพานฟัน เป็นต้น โดยประโยชน์ของการรักษาแต่ละแบบก็มีจุดประสงค์และหน้าที่แตกต่างกันไป ทั้งนี้จุดประสงค์หลักของทันตกรรมประดิษฐ์คือการทำให้คนไข้สามารถใช้ฟันได้อย่างสะดวกและเป็นธรรมชาติที่สุดเท่าที่สามารถทำได้

ประโยชน์ของทันตกรรมประดิษฐ์

  • ช่วยให้กลับมาใช้ชีวิตประจำวันได้ดังเดิม คุณภาพชีวิตดีขึ้น
  • ช่วยป้องกันการเคลื่อนหรือล้มของฟันซี่ข้างเคียง
  • ช่วยหลีกเลี่ยงปัญหาของการถูกทำลายของเนื้อเยื่อโดยรอบ
  • ลดปัญหาความยุ่งยากในการทำความสะอาดฟัน ฟันผุ และโรคเหงือก เนื่องจากฟันล้มหรือฟันเคลื่อนที่ไปยังบริเวณที่ว่าง
  • ช่วยเสริมสร้างบุคลิกและรอยยิ้มที่สวยงาม
  • ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการบดเคี้ยวอาหาร
  • อาจสามารถช่วยเพิ่มสมรรถภาพในการพูด
  • ช่วยหลีกเลี่ยงปัญหาของรูปหน้าเนื่องจากการสูญเสียฟัน
 

ประเภทของการบูรณะฟัน

  1. ฟันปลอมชนิดถอดได้แบบทั้งปาก
    ฟันปลอมแบบทั้งปาก เป็นการทดแทนฟันทั้งหมดที่สูญเสียไป ซึ่งฐานฟันปลอมสามารถทำด้วยวัสดุต่าง ๆ เช่น พลาสติก โลหะ หรือแบบผสม และยังสามารถนำมาประยุกต์ใช้ด้วยการยึดติดกับรากฟันเทียมซึ่งจะช่วยเพิ่มความมั่นคงให้กับแผงฟันปลอมได้อีกด้วย
  2. ฟันปลอมชนิดถอดได้บางส่วน
    ฟันปลอมแบบบางส่วน เป็นทางเลือกหนึ่ง
    ในการรทดแทนฟันที่สูญเสียไป โดยผู้เข้ารับบริการ
    ยังคงมีฟันตามธรรมชาติเหลืออยู่ โดยฐานฟันปลอม
    สามารถทำจากพลาสติก หรือโลหะ และจะมีก้ามปู
    ซึ่งมีทั้งสีเหมือนฟันและโลหะใช้ในการยึดฟัน
    ตามธรรมชาติเพื่อเพิ่มความมั่นคงให้แก่ฟันปลอม

1.  ครอบฟัน
ครอบฟัน คือ ฟันเทียมติดแน่นที่ใช้ทดแทน หรือเสริมสร้างความแข็งแรงให้กับตัวฟัน อาจทำจากโลหะทั้งซี่ เซรามิคล้วน หรือทั้งโลหะและเซรามิคเพื่อให้เกิดความแข็งแรงและสวยงาม

 

ข้อดีการบูรณะด้วยครอบฟัน

  • ครอบฟันเซรามิคล้วน หรือครอบฟันโลหะเคลือบเซรามิค สามารถแก้ไขรูปร่างและสีฟันให้มีความสวยงามได้
  • ครอบฟัน สามารถช่วยป้องกันการแตกหักของฟันที่มีรอยผุขนาดใหญ่ ฟันที่รักษารากฟันแล้ว หรือฟันที่มีวัสดุบูรณะขนาดใหญ่ได้
  • ครอบฟัน มีความคงทนถาวรมากกว่าวัสดุอุดฟันโดยทั่วไป

ข้อเสียของการครอบฟัน

  • การทำครอบฟันนั้นจำเป็นต้องกรอเนื้อฟันออกปริมาณมากกว่าการอุดฟัน การทำอินเลย์ หรือ ออนเลย์
  • การกรอแต่งฟันเพื่อทำครอบฟันนั้นมีโอกาสทำอันตรายต่อโพรงประสาทฟันได้ถึง 1-15%
  • ราคาแพงเมื่อเทียบกับการอุดฟัน
  • ใช้เวลามากกว่าการอุดฟัน โดยปกติจะใช้เวลา 1-2 ครั้ง
 

การดูแลรักษาครอบฟัน

ภายหลังจากที่คุณได้รับการใส่ครอบฟันที่ดี มีการสบฟันที่ถูกต้อง ครอบฟันนั้นก็จะอยู่กับคุณไปอย่างยาวนาน การดูแลรักษาก็เหมือนการดูแลรักษาฟันธรรมชาติซึ่งก็ คือ การแปรงฟันให้ถูกวิธี การใช้ไหมขัดฟัน และการตรวจเช็คสุขภาพช่องปากทุกๆ 6 เดือน

ปัจจุบันศูนย์ทันตกรรมเดนทัลแลนด์มีเทคโนโลยีที่ทันสมัยจนสามารถทำครอบฟันได้ภายในวันเดียว เราใช้เทคโนโลยีจาก USA ที่จะทำให้ครอบฟันทั้งกระบวนการเสร็จภายในครั้งเดียวที่มาทำ โดยการแสกนฟัน 3 มิติ และเรามีแลปทันตกรรมดิจิทัลพร้อมทีมช่างมากประสบการณ์ของเราเอง ทำให้คุณได้รับครอบฟันคุณภาพสูงในวันเดียว

2 .สะพานฟัน

สะพานฟัน คือ การทำฟันปลอมแบบติดแน่นรูปแบบหนึ่ง โดยอาศัยฟันธรรมชาติซี่ที่อยู่ข้างเคียงกับช่องว่างเป็นหลักในการยึดฟันปลอม และทำการใส่ฟันเทียมทดแทนบริเวณช่องว่างฟันที่หายไป เหมาะสำหรับผู้ที่มีปัญหาฟันบิ่น แตก หัก ร้าว หรือถูกถอนออกไป ทำให้ฟันกลับมามีรูปร่างสวยงามและสามารถใช้งานได้ตามปกติ

ส่วนประกอบของสะพานฟันจะมีอยู่ด้วยกัน 2 ส่วนคือ

  • ส่วนที่ยึดติดกับฟันธรรมชาติ
    จะเป็นอุปกรณ์ครอบฟันธรรมชาติ ซึ่งก่อนจะใส่จะต้องทำการกรอฟันซี่ที่ยังแข็งแรงข้างฟันซี่ที่หลุดออกไป ให้สามารถสวมครอบฟันไว้ได้ อาจจะมี 1-2 ตัว หรือมากกว่านี้ก็ได้ โดยทำหน้าที่เป็นเหมือนส่วนยึดสะพานฟันไว้ให้ฟันอยู่กับที่
  • ฟันลอย (Pontic)
    เป็นฟันปลอมที่ยึดติดกับส่วนที่ครอบฟัน แต่เมื่อทำการติดสะพานฟัน ตัวฟันลอยจะไม่ได้ยึดติดอยู่กับเหงือกของฟันที่หลุดไปจึงถูกเรียกว่า ‘ฟันลอย’ นั่นเอง
 
 
 

ข้อดีของการทำสะพานฟัน

  • ด้านความสวยงาม ให้คุณสามารถกลับมายิ้มและพูดคุยได้อย่างมั่นใจอีกครั้ง และช่วยทำให้คงสภาพรูปหน้าเดิมเอาไว้จากการสูญเสียฟันได้แล้วทำให้กระดูกขากรรไกรที่มีหน้าที่รองรับช่องปากและโหนกแก้มมีรูปร่างที่ผิดปกติไปจากเดิมได้
  • ด้านการใช้ชีวิต มีส่วนช่วยกระจายแรงบดเคี้ยวจากฟันที่เหลืออยู่ ไม่ให้รับภาระในการบดเคี้ยวอาหารมากจนเกินไป อีกทั้ง ช่วยให้สามารถมีการบดเคี้ยวและการออกเสียงที่ดีได้ดังเดิมด้วย
  • ด้านสุขภาพภายในช่องปาก การทำสะพานฟันจะช่วยรักษาการสบฟันให้เป็นไปตามปกติ เพราะฟันมีครบคู่ทั้งบนและล่าง ช่วยรักษาตำแหน่งและการทำงานของฟันให้เป็นไปตามธรรมชาติ และช่วยให้หลีกเลี่ยงปัญหาการล้มของฟันซี่ข้างเคียงมายังบริเวณช่องว่างของฟันที่สูญเสียไปได้เป็นอย่างดี
 
 
 
 

ข้อเสียของการทำสะพานฟัน

  • เนื่องจากไม่สามารถถอดออกได้ การทำสะพานฟันจะทำความสะอาดยากกว่าฟันธรรมชาติ หากดูแลความสะอาดไม่ดี อาจทำให้เกิดกลิ่นปากได้
  • หากมีปัญหาในช่องปาก เช่น เหงือกอักเสบ จะไม่สามารถทำสะพานฟันได้ จนกว่าจะรักษาให้หายเป็นปกติก่อน
  • การทำสะพานฟันจำเป็นต้องกรอฟันซี่ข้างเคียงจนเล็กลง เพื่อให้เป็นฐานครอบฟันได้ ซึ่งถ้าใครคิดแล้วว่า ไม่อยากทำสะพานฟันเพราะจุดนี้ สามารถเลือกทำรากฟันเทียมทดแทนได้
 
 
 
 
 

ข้อควรปฏิบัติหลังการเข้ารับการทำสะพานฟัน

  • งดการเคี้ยวอาหารที่แข็งหรือเหนียวในระยะเวลา 24 ชั่วโมงแรกหลังการทำสะพานฟันเสร็จ
  • หลีกเลี่ยงการดื่มหรือรับประทานอาหารที่ร้อน เย็นหรือมีความเป็นกรดสูง
  • หากมีอาการเสียวฟันไม่ต้องตกใจ สามารถรับประทานยาแก้ปวดเพื่อบรรเทาได้
  • แนะนำให้รับประทานอาหารอ่อนๆ จนกว่าจะรู้สึกชินกับสะพานฟัน
  • ทำความสะอาดฟันด้วยการแปรงฟันและใช้ไหมขัดฟันอย่างถูกวิธี
 
 
 
 
 

วิธีการดูแลรักษาสะพานฟัน

  • หมั่นแปรงฟันอย่างน้อย 2 ครั้งเช้า-เย็นด้วยวิธีการแปรงฟันแบบถูกวิธี นั่นคือวางหัวแปรงให้อยู่ระหว่างเหงือกและฟันในมุม 45 องศา และค่อยๆ แปรงเป็นวงกลมสั้นๆ ทีละซี่จนกว่าครบประทานอาหารที่ร้อน เย็นหรือมีความเป็นกรดสูง
  • ใช้ยาสีฟันที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์ เพื่อป้องกันโรคฟันผุ
  • บ้วนปากด้วยน้ำยาบ้วนปากที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์อย่างสม่ำเสมออย่างน้อย 1 นาที และไม่ควรดื่มน้ำหรือรับประทานอาหารภายใน 30 นาทีหลังการบ้วนปาก
  • ใช้ไหมขัดฟันเพื่อทำความสะอาดซอกฟันเป็นประจำ
  • ควรพบทันตแพทย์เพื่อตรวจสุขภาพช่องปาก และตรวจดูสะพานฟันเป็นประจำ ทุกๆ 6 เดือน
 
 
 
 
 
 

วีเนียร์

วีเนียร์ หรือเรียกกันว่า การเคลือบฟันเทียม โดยวีเนียร์จะเป็นวัสดุที่มีลักษณะเป็นแผ่นบาง ๆ นำมาวางติดไว้ที่ผิวหน้าฟันเพื่อให้ได้รูปร่างฟันที่สวยงามเหมือนธรรมชาติ ช่วยเสริมสร้างความมั่นใจเวลายิ้ม การพูดคุย ให้ไม่ต้องอายใครอีกต่อไป วีเนียร์สามารถเลือกสีได้ว่าจะให้มีสีขาวระดับไหน รูปร่างแบบไหน วีเนียร์ ใช้แก้ปัญหาฟันได้หลายอย่าง ใช้ปกปิดความบกพร่องของฟันได้หลากหลาย เมื่อทำแล้วผลลัพธ์ที่ได้จะได้ฟันที่รูปร่างสวย ฟันขาว สว่าง และฟันจะเรียงตัวได้สวยงาม
วีเนียร์ทันตกรรมมี 2 ประเภทโดยทั่วไป

  • Ceramic Veneer/ /Porcelain Veneers: วิเนียร์เซรามิกหรือพอร์ชเลนให้ความเงางามเหมือนฟันแท้ เเข็งเเรงทนทาน อายุการใช้งานยาวนาน ไม่ต้องกังวลเรื่องการติดสีอาหารที่ทานเข้าไป มีราคาสูงกว่าเเละใช้วลาในการทำนานกว่า
  • Composite Veneers: วีเนียร์โพสิตเรซิน

ประโยชน์ของการทำวีเนียร์

  • ดูเป็นธรรมชาติ
  • สามารถเลือกเฉดสีเพื่อปกปิดและเปลี่ยนสีของฟัน ทำให้ฟันทีมี่สีคล้ำดูขาวขึ้น ซึ่งแตกต่างจากการฟอกสีฟันที่ไม่ได้ให้เฉดสีขาวเท่าที่คนไข้พอใจแต่วีเนียร์ จะมีความขาวสวยงามเข้ากับส่วนของเหงือกได้ดี
  • รูปทรงของวีเนียร์ จะมีความกว้างน้อยกว่าครอบฟันจึงทำไห้เกิดความงามที่มาจากบูรณะทางทันตกรรมได้ อีกรูปแบบหนึ่ง

ขั้นตอนของการทำวีเนียร์

  1. ตรวจฟันและปรึกษากับทันตแพทย์
    หากมีฟันผุหรือหินปูนจำเป็นจะต้องอุดฟันและขูดหินปูน ปรึกษากับทันตแพทย์ถึงปัญหาที่อยากแก้ไข และสิ่งที่ตัวคุณนั้นต้องการ ทันตแพทย์จะวินิจฉัยตามความเหมาะสมและทำการพิมพ์ฟันเพื่อไปขึ้นแบบตามความต้องการของคุณ
  2. กรอฟันและแต่งผิวฟัน
    ทันตแพทย์จะทำการกรอฟันและแต่งผิวฟันหลังจากที่คุณทำการพิมพ์ฟันเสร็จ อาจจะนัดหมายในนัดครั้งถัดไปเพราะจำเป็นต้องใช้เวลานานในการกรอแต่ง ในขั้นตอนนี้ใช้เวลาประมาณ 2-3 ชั่วโมง การกรอฟันและแต่งผิวฟันนี้เพื่อเตรียมพื้นที่รองรับชิ้นวีเนียร์ ทันตแพทย์จะใส่วีเนียร์ชั่วคราวให้คุณก่อน เพื่อรอรับชิ้นงานจริงของคุณ
  3. ใส่วีเนียร์
    ทันตแพทย์จะนำชิ้นวีเนียร์ติดลงบนผิวฟัน เมื่อถูกยึดติดอย่างถาวรแล้วฟันของคุณจะไม่สามารถเปลี่ยนแปลงได้ คุณควรจะตรวจสอบสีและรูปร่างของวีเนียร์ให้ตรงตามความต้องการของคุณกับทันตแพทย์ก่อนการติดลงบนผิวฟัน ทันตแพทย์จะนัดพบเมื่อใส่วีเนียร์ครบ 1-2 อาทิตย์ เพื่อเช็คการใช้งาน การเคี้ยว การใช้ชีวิตประจำของคุณ

คำแนะนำหลังการรักษาวีเนียร์

การทำวีเนียร์ ไม่จำเป็นต้องมีการดูแลเป็นพิเศษแต่คุณจำเป็นต้องปฏิบัติตามหลักสุขอนามัยปากที่ดีต่อไป

  • แปรงและใช้ไหมขัดฟันตามปกติ
  • ทานอาหารเพื่อสุขภาพ
  • หลีกเลี่ยงการกัดอาหารที่มีความแข็ง ชิ้นใหญ่ เช่นเดียวกับฟันธรรมชาติของคุณ